اخلاق پژوهشگری

درتاریخ7/10/96اولین جلسه ازساعات پژوهشی ویژه طلاب سال اول باعنوان اخلاق پژوهشگری برگزارشد.

خانم رضایی بیان داشتندکه:این جلسه که 2ساعت به طول انجامید جزء برنامه های پیشنهادی رسیده ازمرکزمدیریت ،وباحضور استادشریفی وهمچنین ازطریق ویدئوپرژوکتور پخش شد،درکتابخانه حوزه برگزارشده ومباحث جالبی نیزبیان شد. استادشریفی درابتدای جلسه به بیان مطالبی هماننداینکه پژوهش یکی ازاهداف اصلی نظام های آموزشی درسراسردنیاست واینکه ارزش هر نظام آموزشی به تعدادپژوهشگران آن می باشدورشدعلمی مرهون پژوهش می باشدپرداختند.

وسپس مهم ترین فضایل اخلاقی پژوهش رابیان کردندکه یکی ازفضایل اخلاقی انگیزه ونیت الهی داشتن است وپژوهشی که درجهت رضایت خداوند متعال نباشد،پژوهش حقیقی نیست ونجات بخش نخواهدبود.ایشان همچنین به بیان دومین فضایل اخلاقی پژوهش پرداختندکه عبارت است ازاعتمادبه عنایت الهی وپژوهشگر با امکانات اندک ولی باتوکل به خداوندمتعال شروع کند،مشکلات خودبه خودازبین رفته وامکانات فراهم می شود.

ایشان سپس سومین فضایل اخلاقی پژهش راآشنایی باپیشینه پژوهش معرفی کرده وبیان کردندکه آشنایی باپیشینه پژوهش یک مسئولیت اخلاقی است ودرواقع یک نوع تشکروقدردانی ازعلمای گذشته است.چهارمین فضائل اخلاقی جامع نگری است یعنی اینکه همه جانبه به موضوع پرداختن چون نگاه تک بعدی هرچندتخصصی است اماحقیقتا واقع بینانه نیست. پنجمین فضائل اخلاقی پژوهشی نیزامانت داری است که امانتداری درواقع یکی ازضرورتهای اجتماعی وحتی اساس زندگی خانوادگی براساس امانتداری واعتمادمی باشدچون کسی که امانت دارنیست ایمان نداردوامانت داری درپژوهش رکن مهمی ازارکان حیات علمی وتحقیقی یک جامعه راتشکیل می دهدودرواقع بایدمنبع ومستندات راحقیقتاذکر کرد درغیراین صورت مصداق عینی دزدی است هشتمین فضایل اخلاق پژوهشی مجاهدت درتحقیق است ویک محقق بایداهل مجاهدت درتحقیق باشدواگرچنین باشد،خداوندنیزحقایق رابرایشان منکشف می نماید. ایشان همچنین درادامه به رذایل اخلاقی پژوهش پرداختندوفرمودندکه پژوهش علاوه برفضایل اخلاقی رذایلی نیزدربردارد وصرف آشنایی بافضایلکفایت نکرده ویک محقق همچنین بایدبارذایل اخلاق پژوهش نیزآشنایی لازم راداشته باشد.

ایشان رذایل اخلاق پژوهشی راشهرت زدگی،شتاب زدگی،دخالت دادن خواسته های شخصی ،انتحال،وحاشیه پردازی معرفی کرده وسپس به بیان تفصیلی هرکدام پرداختند. ایشان ضمن توضیحی درموردشهرت زدگی بیان داشتندکه:شهرت زدگی که یکی ازآفات بزرگ تحقیق است که محققان بسیاری صرف مشهوربودن یک باوریافرضیه یاعقیده آن رامی پذیرندوبلکه درمواردی آن راپایه تحقیقات دیگرشان قرارمی دهندمثل نظریه داروین . استادشریفی همچنین به بیان دومین رذیلت اخلاق پژوهشی چرداختندکه شتابزدگی است.چون شتاب زدگی مانع درک درست موضوع می شود.یک پژوهش بنیادین ممکن است ده سال به طول انجامدپس بایدصبوری شودامامتاسفانه بسیاری ازقوانین هیات علمی درکشور وانتظارات مراکز پژوهشی و علمی درخدمت همین رذیلت اخلاقی اند.سومین رذیلت اخلاقی ،دخالت دادن خواسته های شخصی است ،هرگزنبایدخواسته های شخصی رابرموضوع تحقیق تحمیل کرد.یک تحقیق معتبرتحقیقی بی طرفانه وبدون حب وبغض های پیشین است ومحقق بایدتابع حاصل تحقیق باشدنه حاصل تابع او. یکی دیگرازرذیلت اخلاق پژوهشی انتحال است وانتحال به معنی سرقت ادبی است که مختص به زمان حاضرنیزنمی باشدوحاصل آن چیزی جز بی آبرویی برای افرادی که این کار را انجام می دهندنیست. وآخرین رذیله نیزحاشیه پردازی است که دربعضی ازتحقیقات درحوزه علوم انسانی مشاهده می شودکه بخش اعظمی ازنیرو و وقت وامکانات پژوهشگر صرف پرداختن به مقدمات می شود واین اصلا درست نیست چون ازکیفیت تحقیق کاسته می شود.